Proactief handelen bij verstoring supply chain

De beelden van het vastgelopen containership Ever Given in het Suezkanaal gingen de afgelopen weken de wereld over. Op maandag 29 maart lukte het de Egyptische autoriteiten – mede dankzij Nederlandse hulp – eindelijk om het 400 meter lange schip los te trekken. Daarmee was de belangrijke vaarroute, die staat voor zo’n 12 procent van de totale wereldhandel over water, weer open. Gelukkig maar, want de blokkade zorgde voor een schadepost van naar schatting 400 miljoen dollar per uur. Het vrijmaken van het kanaal betekent echter niet dat alles meteen weer business as usual is. Integendeel: de blokkade van een week ijlt naar verwachting nog weken na in logistiek opzicht. Wat zijn de belangrijkste gevolgen? En hoe kun je hier als logistieke partij op anticiperen?

Niet in alleen in financieel, maar ook in praktisch opzicht zorgt de blokkade voor flinke problemen. Sinds het uitbreken van de coronapandemie stond het transport via zee al sterk onder druk, door de wereldwijd gestegen vraag naar goederen (zoals bijvoorbeeld de extra vraag naar kantoormeubilair en tuinbenodigdheden). Dat leidde de afgelopen negen maanden al tot de nodige congestie in belangrijke wereldhavens en een stijging van de tarieven. Daar komt deze blokkade van de ‘kransslagader’ van de overzeese wereldhandel nu dus nog bovenop, met alle gevolgen van dien voor de toch al krappe capaciteit in haventerminals. De impact van de blokkade laat zich bovendien niet alleen voelen voor bedrijven die goederen importeren, maar ook langs de exportkant; door de late aankomst van een aantal schepen lopen veel vaarschema’s vertraging op.

Door de langdurige verstoring van aanvoerlijnen kunnen bedrijven die vaak werken volgens de Just in Time-principes nu in de problemen komen. Maar ook bij bedrijven die wél grotere voorraden aanhouden, zorgt de blokkade inmiddels voor de nodige zorgen. Wanneer zijn alle logistieke ketens weer vlot getrokken?

Aan het einde van de keten staan de levertijden aan klanten in toenemende mate onder druk. Bedrijven die nu in de problemen komen door vertraagde leveringen, kunnen op de korte termijn bijvoorbeeld kiezen voor een alternatieve aanvoerstroom vanuit Azië via luchtvracht. Nadeel zijn de flink hogere kosten in vergelijking met vervoer over zee, maar voor kritische onderdelen kan dit een alternatief zijn. Ook een herplanning, waarbij goederen of componenten intern van de ene naar de andere locatie worden overgeheveld, kan helpen om logistieke vertragingen op korte termijn zoveel mogelijk op te vangen.

Voor de langere termijn kan het nuttig zijn om je netwerk van toeleveranciers nog eens kritisch tegen het licht te houden. Is het nodig om meer te doen aan risicospreiding, zodat een toekomstige verstoring van een aanvoerketen niet direct leidt tot grote problemen? Door nu al op een meer strategische manier na te denken over structurele aanpassingen in de supply chain, kun je op de langere termijn zorgen voor ononderbroken leveringen.

Om binnen dit logistieke speelveld optimale beslissingen te kunnen nemen, stappen steeds meer partijen over op geautomatiseerde logistieke systemen voor transportmanagement en visibiliteit. Dit soort systemen volgt zendingen en de totale voorraad die onderweg is nauwgezet, en geeft updates van de Expected Time of Arrival (ETA). Zulke betrouwbare, realtime informatie over aanlevertijden zorgt ervoor dat je als organisatie maximaal wendbaar wordt en dat je altijd de juiste afwegingen kunt maken op zowel de korte als de lange termijn. Zijn mijn goederen of onderdelen in aantocht, of loont het de moeite om uit te wijken naar alternatieven? En zo ja, welke kosten zijn daar dan mee gemoeid? Ook kun je via zo’n systeem te allen tijde digitale updates versturen naar klanten over veranderingen in levertijden.

De blokkade heeft verder niet alleen gevolgen voor de fysieke goederenstroom, maar ook voor de bijbehorende informatiestroom. Nu ook de douane een flink stuwmeer aan aangiftes te verwerken krijgt, kan digitale communicatie met de autoriteiten op basis van actuele gegevens ervoor zorgen dat je in administratief opzicht geen aanvullende vertraging oploopt. Ook valt er winst te behalen door data sneller digitaal te delen met ketenpartners. Als alle partijen in de supply chain realtime inzicht hebben in de actuele status van een vracht en alle informatie digitaal beschikbaar hebben, wordt het eenvoudiger om snel de benodigde douaneformaliteiten te vervullen. Ook wordt het eenvoudiger om te anticiperen op onverwachte omstandigheden en op zoek te gaan naar alternatieven. Sowieso kan een geautomatiseerde, datagedreven aanpak – waarbij je je vervoersbewegingen voortdurend optimaliseert aan de hand van actuele en historische data – ervoor zorgen dat je altijd maximaal efficiënt werkt.

Als de blokkade van het Suezkanaal ons iets leert, is het dat er maar één klein incident voor nodig is om logistieke ketens wereldwijd vergaand te verstoren – met alle praktische en financiële gevolgen van dien. Reden te over dus om nu al op een meer strategische manier na te denken over de communicatie en risicospreiding binnen je supply chain, al dan niet aan de hand van slimme, datagedreven digitalisering.

Auteur: Eric Geerts, Director Product Management TMS, carrier connectivity and ports bij Descartes